De psychologie van geheimen

Op 12 september a.s. is Dr. Andreas Wismeijer , verbonden aan de Universiteit van Tilburg, te gast als spreker.

Hij gaat ons meenemen in de “Psychologie van geheimen”.  Tijdens deze bijeenkomst geeft hij een update van de psychologische wetenschap achter geheimen.

Wat zijn geheimen? Welke motieven kennen we om iets geheim te houden? Wat zijn de psychologische mechanismen waarmee we iets geheim houden? Wat zijn de lichamelijk en geestelijke consequenties van het hebben van geheimen?

Er zal ingegaan worden op de intra- en interpersoonlijke elementen van geheimhouding en hoe men deze kan tegenkomen in de palliatieve praktijk.

Ook wordt aandacht besteed aan professionele geheimen: wat betekent het voor zorgverleners om geheimen van cliënten te moeten dragen?

Tenslotte wordt gekeken naar de vraag: moet ik de informatie voor mij zelf houden of delen met anderen? Wanneer beschermt een geheim en wanneer wordt het juist een schadelijk component?

Andreas Wismeijer, psycholoog en verbonden als docent aan Tilburg University en Nyenrode business Universiteit. Hij besteedt vooral zijn tijd aan het geven van lezingen, seminars, cursussen en trainingen over die ene grote passie: het begrijpen van menselijk gedrag.  Een gedreven onderzoeker die graag verhalen vertelt.

Meer weten over Andreas? Kijk dan op zijn website:

www.andreaswismeijer.nl

De bijeenkomst is geaccrediteerd voor 2 punten bij V&VN.




Verslag Café Doodgewoon 12 september

We hebben een mooie en interessante avond gehad. Andreas Wismeijer, psycholoog en verbonden als docent aan Tilburg University en Nyenrode business Universiteit, heeft ons meegenomen in de psychologie achter geheimen.

Aan de hand van veel praktijkvoorbeelden en wetenschappelijk onderzoek heeft Andreas ons laten zien dat het dragen van een emotioneel belastend geheim de geestelijke en fysieke gezondheid ondermijnt.

Wat zijn geheimen? Gedachten, handelingen, observaties, objecten, feiten, kortom: informatie.

De definitie van een geheim hebben is: een bewust en actief proces van sociale selectieve informatie-uitwisseling dat cognitieve bronnen gebruikt en ervaren kan worden als een emotionele last met lichamelijke consequenties.

Een grote motivator voor het behouden van een geheim is de angst voor de reactie van de ander. Wat doet het met de ander als je een geheim deelt? En welke gevolgen heeft het voor mij (en voor de ander)?

Het dragen van een geheim creëert een eigen realiteit naar anderen. Een geheim is een subjectieve beleving: wat voor de één een klein geheim is, kan voor de ander een groot geheim betekenen.

Zijn geheimen geheim? NEE: de meeste geheimen vinden hun weg wel naar buiten.

Het blijkt, mede aan de hand van praktijkvoorbeelden die tijdens de avond aangedragen werden, dat het onderwerp leeft. Kennis hebben van de psychologie achter geheimen kan bijdragen aan een verrijking in de begeleiding van mensen in de palliatieve fase.

Aandacht voor zingeving in de palliatieve zorg

Karin Seijdell

Op 25 mei is het volgende Café doodgewoon. Tijdens deze bijeenkomst is geestelijk verzorger Karin Seijdell te gast als spreker.

Ze zal ons meenemen in de praktijk van haar werk als geestelijk verzorger. Karin werkt veel met mensen die ernstig ziek zijn en geeft aandacht aan zingevingsvragen die daarbij op kunnen komen. Dat zijn vragen die niet zozeer vragen om een antwoord van een ander, maar om ruimte en aandacht om tot een eigen antwoord te komen.

Wat zijn zingevingsvragen? Wat kun je als vrijwilliger of professional zelf doen als mensen zingevingsvragen hebben? En wat kan een geestelijk verzorger betekenen?

Karin werkt ruim 20 jaar als geestelijk verzorger. Ze werkt in de verstandelijk gehandicaptenzorg en begeleidt al 10 jaar mensen thuis die ernstig ziek zijn. Het wordt een interactieve avond, met veel ervaringsverhalen en ruimte om eigen ervaringen en vragen te delen.

𝘋𝘦 𝘣𝘪𝘫𝘦𝘦𝘯𝘬𝘰𝘮𝘴𝘵 𝘪𝘴 𝘨𝘦𝘢𝘤𝘤𝘳𝘦𝘥𝘪𝘵𝘦𝘦𝘳𝘥 𝘷𝘰𝘰𝘳 2 𝘱𝘶𝘯𝘵𝘦𝘯 𝘣𝘪𝘫 𝘝&𝘝𝘕.

Het is mogelijk om kosteloos hulp te vragen aan een geestelijk verzorger van het Centrum voor Levensvragen in de regio West-Brabant en Tholen. Meer info via www.levensvragenwestbrabant.nl.

Wil je meer weten over het werk van een geestelijk verzorger? Kijk dan eens op www.pratenoverlevensvragen.nl.

Karin heeft een eigen praktijk voor zingevingsbegeleiding: www.zinlab.nl

Karin Seijdell

De ontwikkelingen in de palliatieve zorg

Tijdens de komende Café Doodgewoon zullen verschillende actuele thema’s besproken worden. Wat zijn bijvoorbeeld verwachtingen en inzichten met betrekking tot palliatieve zorg en wat zijn veel voorkomende vragen van patiënt en naaste(n) in de laatste levensfase?

De twee sprekers van deze bijeenkomst zijn:
– Liesbeth van Beek, transmuraal palliatief verpleegkundige bij het Netwerk Palliatieve Zorg Roosendaal – Bergen op Zoom – Tholen
– Annemarie den Dulk, specialist ouderengeneeskunde bij Groenhuysen en kaderarts palliatieve zorg.

De leerdoelen zijn als volgt:
– De deelnemer is op de hoogte van de mogelijkheden en onmogelijkheden die er zijn in de laatste levensfase en is op de hoogte van verwachtingen, angsten en veel voorkomende vragen van patiënt en diens naaste(n).
– De deelnemer is zich ervan bewust dat iedereen een eigen visie heeft op het sterven en de dood en herkent zijn eigen rol hierin.

Deze avond wordt door het Netwerk Palliatieve Zorg (NPZ) regio Roosendaal – Bergen op Zoom – Tholen en VPTZ West-Brabant & Tholen georganiseerd.

De lezing is met 2 punten geaccrediteerd door V&VN; indien van toepassing, gelieve bij aanmelden het BIG/V&VN-nummer aan ons door te geven.

We ontmoeten u graag tijdens deze avond. Graag vooraf aanmelden via onderstaand e-mailadres.

Interculturele dilemma’s in de palliatieve zorg

Per augustus 2022 meet het CBS in Nederland 25,8 % aan inwoners met een migratieachtergrond. Verder signaleert het NIDI een significante stijging aan 65+’ers met een migratieachtergrond. Deze ontwikkelingen vragen om een zorgvuldige aanpak in de zorg, met name in de palliatieve fase.

Aan de hand van de film ‘Hoe vertel ik het familie Yilmaz?’ van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg worden thema’s als pijnbestrijding, comfort, slechtnieuwsgesprek en afscheid behandeld.

Mustafa Bulut is geestelijk verzorger, expert op dit gebied en zal ons op een interactieve wijze meenemen tijdens deze avond.

Leerdoelen:

  • Kennis en inzicht van interculturele communicatiemodellen
  • Leren verhouden tot patiënten met een achtergrond, anders dan de jouwe
  • Sneller signaleren van de hulpvraag bij patiënten die o.a. de taal niet machtig zijn

P.S. Loes


Tijdens Café Doodgewoon van 13 september werd de film  P.S. Loes vertoond.
De filmmaker Ellen van Kempen leidde de film zelf in.
Na de film was het stil. De aanwezigen waren onder de indruk van de film.

Carla van Loon (oud-presentatrice van TV8 en Omroep Brabant) begeleidde het nagesprek, waarbij Ellen toelichting gaf op
vragen over het filmproces en over Loes en over haar eigen ervaringen.
Het was een bijzondere avond. De zachtheid en humor van hoofdpersoon Loes bracht berusting teweeg. Het met zorg geleide
nagesprek zorgde voor een mooie dynamiek onder de aanwezigen.

Deze avond werd in samenwerking met het NPZ georganiseerd.

Verslag Café Doodgewoon 13 september

Op dinsdagavond 13 september jl. werd de film P.S. Loes vertoond in de aula van het Bravis ZH in Roosendaal.

Ninke Schrier van NPZ heette iedereen welkom en introduceerde documentairemaker Ellen van Kempen en gespreksleider Carla van Loon (therapeute, televisiepresentatrice, dagvoorzitter) tijdens deze bijzondere avond.

Ellen is documentairemaker en maakt films met een maatschappelijke invalshoek. Ze zoekt in haar onderwerpen naar de combinatie van kracht en kwetsbaarheid. Aan de film P.S. Loes heeft zij 5 jaar gewerkt. Het was haar missie om de film te voltooien. Ze heeft circa twee maanden gefilmd voor P.S. Loes.

Hoofdpersoon Loes brengt haar laatste levensfase in een hospice door. We sloten Loes als kijker meteen in ons hart. Loes is innemend, zacht en heeft zeer veel humor. Ze reflecteert over het leven en ‘kijkt vooral met haar hart in plaats van met haar ogen’. Ze heeft uitspraken die aanzetten tot nadenken. De film laat een onvergetelijke indruk achter bij de kijker.

Na de film ontstond een stilte. Carla leidde het nagesprek met zorg in, waarna de open en liefdevolle sfeer en dynamiek in de zaal nog meer versterkt werd. Er werden ervaringen gedeeld, vragen gesteld en Ellen vertelde meer over de bijzondere band met Loes.

Deze film is uitermate geschikt om in groepsverband te tonen. Een aanrader voor iedereen, ook buiten de formele en informele zorg.

 

Pijnbestrijding in de laatste fase en het Delier

Het merendeel van alle patiënten in de laatste levensfase gebruikt pijnstilling. Dit zijn niet alleen mensen met kwaadaardige aandoeningen, maar pijn komt ook voor bij bv. COPD, hartfalen of spierziekten. Voor pijn bestaan veel behandelingsmogelijkheden, maar toch lijkt het niet altijd mogelijk om pijn voldoende onder controle te krijgen.
We zullen deze avond samen kijken naar oorzaken en achtergronden van pijn in de laatste levensfase  en naar de mogelijkheden die we hebben om pijn te verlichten.
Yvonne van Trier is huisarts in Fijnaart en Kaderhuisarts Palliatieve Zorg van het Netwerk Palliatieve Zorg.

Een delier komt vaak voor in de laatste dagen voor overlijden, bij 85 – 90 % van alle gevallen. En in 25-45 % bij mensen met kanker in de palliatieve fase.
Wilt u weten hoe dit te herkennen? En wat er aan te doen is? Chantal deelt graag de achtergronden, oorzaken en behandeling van een delier.
Chantal Bogers is Transmuraal Palliatief Verpleegkundige (TPV-er) bij het Netwerk Palliatieve Zorg en vertelt hoe het delier te herkennen is en wat er aan te doen is.



Verslagje van de themabijeenkomst van 18 mei 2022 bij Cafe Doodgewoon.

“Pijn in de palliatieve fase” door Yvonne van Trier.
“Delier in de palliatieve fase” door Chantal Bogers.

He, he, dat was lang geleden dat er een ‘Cafe Doodgewoon’ was. Maar gelukkig was ie er weer. En hoe!
Er waren weer veel mensen naar de aula van Bravis gekomen en die werden eerst feestelijk onthaald op koffie met taart en daarna op twee mooie thema-besprekingen.
Na het welkom door Ninke Schrier van het netwerk en van Ellen van de VPTZ, die uiteraard ook het gemis van Louise noemde, begon Yvonne van Trier met haar verhaal over ‘pijn in de palliatieve fase’.
Yvonne weet als huis- en kaderarts en bestuurslid van de VPTZ waarover ze spreekt.
Met duidelijke plaatjes vertelde ze van alles over pijn. Mooi vond ik de indeling van de 4 dimensies van pijn. Somatisch, psychisch, sociaal en spiritueel. Aan bod kwamen pijnpatroon in de laatste fase, behandeling van pijn, waar naast medicijnen ook gewoon “Er zijn” heel goed helpen en ook de fabels en feiten over morfine. Bijvoorbeeld: morfine is het begin van het eind en pijn dat hoeft toch tegenwoordig niet meer. (beiden fabels)
Er ontstonden mooie gesprekken en vragen van/met de aanwezigen.
Leerzaam en een beetje raar vond ik toch wel dat er kennelijk ‘goedaardige en kwaadaardige pijn’ bestaat. Ik word in ieder geval nooit blij van pijn. Wel van deze presentatie.

Het tweede deel van de avond werd ingevuld door Chantal Bogers die als transmuraal palliatief verpleegkundige uit haar praktijk van alles kon vertellen en laten zien over ‘delier’. Iets wat overigens heel vaak voorkomt, vooral in de palliatieve fase. ‘Terminale onrust’ bij 85 – 90 %
Chantal vertelde over: wat is delier, hoe vaak komt t voor, hoe herken je het, hoe te behandelen.
Ze liet een mooi Youtube-filmpje zien. (Echt een aanrader om eens te bekijken)
Veel accent kreeg het herkennen van een delier, wat soms niet zo eenvoudig is. Sommige mensen worden nl. verward, maar ook apathie komt voor.
Vaak gaat men hallucineren of heeft men wanen. Ook dag en nachtritme worden vaak verwisseld. Bij delier is altijd wel een somatische factor.
Ook hier weer veel vragen, tips uit het publiek, dat gelukkig ook steeds jonger wordt.

Het was weer een ouderwets goede ‘cafe Doodgewoon’, die begon met taart en eindigde met een heerlijk hapje en drankje.
En…… als u t gemist hebt,……..u kunt de plaatjes van de presentaties nog op de website van VPTZ bekijken.

Etten-Leur, 23 mei 2022
Aad Joosten

Een voltooid leven, roman over een doorleefd afscheid

Doortje, een alleenstaande 78-jarige vrouw, hoort dat zij ongeneeslijk ziek is. De schrik slaat haar om het hart, want er zijn nogal wat onverwerkte gebeurtenissen die ze onder ogen moet zien. Doortje besluit de strijd tegen haar ziekte aan te gaan om tijd te rekken. De behandelingen zijn zwaar…

De geboorte van de palliatieve zorg

Verslag Café Doodgewoon West-Brabant 19 september 2019
“De geboorte van de noodzaak van de palliatieve zorg”

Over Bert Keizer

Bert Keizer werkte tot aan zijn pensioen als verpleeghuisarts, nu werkt hij bij het Expertisecentrum Euthanasie (Levenseindekliniek). Daar kunnen mensen terecht die hun euthanasiewens in het eigen circuit niet gehonoreerd krijgen. Hij schrijft o.a. columns voor Trouw, Filosofie Magazine en Medisch Contact en is auteur van ‘Voltooid leven’.

De geneeskunde is twee keer wakker geworden. De eerste keer was in 1850 toen er geleidelijk een einde kwam aan de mosterdpleisters en het zinloze verwoestende aderlaten.

De tweede keer was in de jaren ’70 van de vorige eeuw toen het succes verstikkend leek te werken. Uit deze gebeurtenissen is de palliatieve geneeskunde en de euthanasiepraktijk voortgekomen.

We zullen tijdens deze avond ook een blik werpen op waar we nu zijn aangekomen.

Op het eerste gezicht lijkt dit toch een beetje een overbodige avond voor hen die regelmatig Café Doodgewoon bezoeken.  Zij zijn vaak actief betrokken in de palliatieve zorg en weten maar al te goed dat er nog veel te doen is.

Maar toch…….de zaal in Bravis zit goed vol.

Bert schetst op zijn geheel eigen wijze, vaak met lichte humor, maar ook met pijnlijke directheid, een beeld van de huidige stand van zaken m.b.t. het stervensbeleid.

In een chronologische tijdlijn vertelt hij over de ontwikkelingen in de geneeskunde. Namen van o.a. Jenner (pokken), Semmelweis (kraamvrouwenkoorts), Mathijsen (gipsverband) en Pasteur (sterilisatie) komen langs. We mogen er trots op zijn, maar de euforie over al deze ontwikkelingen leidde wel tot: “We gingen maar door met leven, leven, leven, en dan de dood, maar er was nooit aandacht voor …sterven”.

Met krachtige quotes en persoonlijke voorbeelden geeft Bert de huidige situatie aan:

– De trend van nu is oud worden met zinloze geneeskunde

– Geneeskunde loopt tegen de lamp omdat ze geen moment van stoppen kent

– In ziekenhuizen wordt beroerd gestorven, als je goed wilt sterven moet je zorgen uit het   ziekenhuis te blijven

-We zijn nu 50 jaar aan het kletsen over euthanasie

Natuurlijk komt ook euthanasie ter sprake. Bert is er duidelijk over. Sommige categorieën zijn hier heel lastig. Denk aan psychiatrische patiënten en mensen met dementie.

Zijn stelling is: “ik woon liever in een land waar de stervensbegeleiding goed geregeld is, dan in een land waar de euthanasie goed geregeld is.”

Als altijd is er tijd genoeg om vragen te stellen.  Zo komt het proces tegen de arts die euthanasie pleegde bij een demente vrouw ter sprake, waarbij Bert Keizer aangeeft het pijnlijk te vinden dat over de rug van de arts naar een uitspraak van de Hoge Raad wordt gewerkt. Duidelijk wordt dat de vraag om euthanasie vaak betekent: ‘Ik heb moeite met lijden’. Er is behoefte aan goede stervensbegeleiding.

Tja,…. Dat wisten velen van ons al, maar wat vind ik het fijn om het eens zo lekker duidelijk en met compassie te horen.

Tekst: Aad Joosten, Etten-Leur 23-9-19

Met het einde in zicht

In januari is het boek ‘Met het einde in zicht, communiceren in de palliatieve zorg’ verschenen. In dit boek staan 29 bijzondere verhalen van onder andere zorgverleners en patiënten. Willemjan Slort (huisarts en lid van de ZonMw commissie Palliantie. Meer dan zorg) en Jeroen Wapenaar hebben dit boek samengesteld en geschreven. Waar gaat het over?

De globale inhoud:
In ‘Met het einde in zicht’ staan verhalen over hoe zorgverleners met ongeneeslijk zieke mensen en hun naasten communiceren. Zorgverleners, patiënten, naasten en nabestaanden vertellen over hun wensen, emoties en dilemma’s. Dit geeft interessante inzichten in wat de beste manier van communiceren is met mensen met kanker of met mensen die te maken hebben met hartfalen, dementie of COPD. De verhalen uit de praktijk laten zien hoe waardevol en ontroerend goede gesprekken in de laatste levensfase kunnen zijn, maar laten ook zien hoe schrijnend het is als de communicatie niet goed verloopt. Daarom geven alle vertellers ook suggesties om de communicatie in de praktijk te verbeteren.

Onderwerpen die onder andere aan bod komen:

  • hoe verschillend mensen omgaan met hun ernstige ziekte;
  • wat je als hulpverlener kunt bijdragen zodat de patiënt weloverwogen keuzes kan maken;
  • hoe mensen met een niet-westerse migratieachtergrond communiceren over het levenseinde;
  • checklists met bespreekpunten.

Bestellen:
Het is boek is te bestellen via uitgeverij Lannoo, bol.com (5% studentenkorting) of te koop in de boekhandel.

Hier de link naar de presentatie!